Waar moet ik beginnen? Omdat ik soms mailtjes krijg van mensen die het blog volgden moet ik hier toch nog eens iets schrijven. En misschien ook wel voor mezelf.. Helpt schrijven?
Om met de deur in huis te vallen voor de onbekende volgers hier, mijn lieve mama is afgelopen Valentijnsdag helaas overleden.
Met tranen in mijn ogen en verdriet dat me steeds opnieuw overweldigt schrijf ik dan toch een stukje...
Na het laatste bericht op deze blog ging mama eigenlijk alleen maar achteruit. Lopen ging eigenlijk bijna niet meer en we haalden vanalles in huis om haar te ondersteunen, een rollator (welke ze vervloekte af en toe), een rolstoel en een bed voor in de woonkamer.
Ondanks dat ze zo achteruit ging bleven we hopen en we genoten van de kleine momentjes samen, een kopje thee voor de kachel samen, lachen om uitspraken van mama die eigenlijk helemaal nergens op sloegen (de tumor zat bij het gebied dat de spraak regelt), samen stil zijn en naar buiten kijken en als het enigszins ging lekker goed inpakken en hup in de rolstoel een rondje wandelen. Mama genoot hier zichtbaar van. Ook toen ze nauwelijks nog kon praten zag je haar glimlachen. Positief, als altijd.
Vanaf eind januari kon mama eigenlijk helemaal niet meer uit bed. Samen met een lieve vriendin en enkele van haar collega's van het hospice hebben we haar steeds thuis verzorgd. Elke dag een beetje meer. Opa, oma en ik waren er de hele dag (ik stopte met werken), pap vanaf het moment dat hij thuis kwam de hele avond en nacht. Ondanks dat dit zeer zware dagen en nachten voor ons waren deden we dit met heel veel liefde, het was vanzelfsprekend voor ons. Nog steeds met heel veel hoop, tegen beter weten in.
Op 13 februari was ik bezig met een fotoshoot toen de vriendin die ons hielp mij kwam roepen (ik had toen nog een studio aan huis) omdat mama raar ademde, dit had ze de dag ervoor ook wel een beetje gehad, maar toen ik nu bij haar kwam schrok ik toch wel erg. We hebben papa en de huisarts gebeld. De huisarts bevestigde ons bange vermoeden, dit was niet goed. Erger nog, dit betekende dat mama zou gaan sterven en het zou wel eens snel kunnen gaan...
Alle hoop die we ooit hadden (stom misschien...) verdween als sneeuw voor de zon.
Toen moest papa Bram gaan bellen, hij was op wintersportvakantie met vrienden. Hoe verschrikkelijk moet het zijn om dan 'thuis' op je telefoon te zien staan en dan dit te horen te krijgen... Hoe moeilijk is het om je zoon dit te vertellen. Hoe kut is het om hem dan pas de volgende dag samen op te kunnen gaan halen op een station, wetende dat je hem daar moet gaan vertellen dat zijn moeder die nacht gestorven is...
De huisarts gaf mam die dag voor het eerst morfine en slaapmedicatie, tot die tijd had de natuurlijke medicatie die we haar gaven altijd goed werk geleverd, maar nu wilde de huisarts haar toch iets extra's geven zodat het zeker was dat ze geen pijn zou hebben.
We hebben niet meer met mama kunnen praten, ze reageerde eigenlijk al heel die dag niet echt ergens meer op. Ik vraag me zo vaak af wat ze gezegd zou hebben als ze wel nog had kunnen praten, wat zou ik gezegd hebben? Was er nog iets dat ze wilde zeggen?
Mensen zeggen wel eens: 'jullie hebben gelukkig wel veel tijd gehad om afscheid te nemen', maar eigenlijk is dit helemaal niet gebeurd, we hebben altijd geknokt, we zijn er altijd voor gegaan...
Mama ademde heel zwaar, rochelend. Het klonk heel akelig en was erg naar om te zien, maar de huisarts verzekerde ons dat mama geen pijn of ongemak meer voelde.
We zagen haar zelf achteruit gaan en we hebben haar naaste vrienden en collega's gebeld zodat ze nog afscheid konden komen nemen.
Afwisselend hebben we naast haar gezeten en haar hand vastgehouden, ze was geen moment alleen.
Zelfs de katten gingen bij haar op bed liggen en wilden niet meer weg...
We zaten allemaal bij haar, ik weet niet eens meer wie er wel en niet was. Papa stond bij haar hoofdeind en aaide mama over haar hoofd, ik lag met mijn hoofd op haar schouder, om haar hart nog maar te horen kloppen, opa en oma hielden haar hand vast en we merkten dat ze steeds minder vaak ging ademen.
Om 1 uur die nacht, 14-02-14, is mama ingeslapen in ons bijzijn.
stilte...... Ik hoor mezelf nog 'mama' roepen en de tranen beginnen te stromen, alle spanning en verdriet... Alles staat stil en ik herinner me hier verder heel weinig van... Ik weet dat Sander naar me toe kwam en dan is alles vaag...
Het volgende dat ik me kan herinneren is dat ik mama samen met pap en haar naaste collega's heb gewassen en verzorgd. Daarvoor heb ik - ik weet niet hoe lang, een half uur? een uur? - voor haar kast gestaan om kleren uit te zoeken, maar eigenlijk wist ik al wel wat ik dacht dat mama aan zou willen. Iets vrolijks en moois. Een blauwe jurk met bloemen.
Die nacht gebeurt er vanalles en het meeste 'gebeurt gewoon' en gaat aan me voorbij. Dan wordt het al ochtend... Bram zit (gelukkig samen met een vriend) in de trein richting Aken en weet nog niet dat mama al overleden is... Opa en oma gaan voor het eerst in al die uren eventjes naar huis, ik weet verder niet meer wie er wel en wie er niet was op welk moment. Ik ben iedereen die er was wel heel erg dankbaar hiervoor.
Dan gaan we naar het station om Bram op te halen. Met lood in onze schoenen lopen pap en ik daar naar binnen, ik zeg nog tegen pap dat ik het zo erg vind dat Bram dit op een station moet horen en dat hij natuurlijk genoeg weet als hij ons samen ziet staan.. We kijken de lange gang af en er passeren zoveel mensen... zoveel mensen die niet weten wat wij daar komen doen...
Dan zien we Bram en we omhelzen hem meteen... Hij weet ook genoeg... Verslagen gaan we terug naar huis en eigenlijk kan ik me helemaal niets meer herinneren van de rest van die dag.
Ik weet dat ik die dag en de dagen erna nog veel naast mam gezeten heb, me heel bewust van het feit dat dit de laatste keren waren dat ik haar gezicht kon zien en haar huid kon voelen.
Alles moest geregeld worden en dit deden we met z'n allen samen.
En voor je het weet is het vandaag en zijn we dan al bijna 8 maanden verder....
Nog steeds kan ik het niet echt bevatten. Ik heb in het begin echt momenten gehad waarop ik dacht 'wat heeft leven nu voor nut, we gaan toch allemaal dood...'
Soms voel ik me zo alleen, alsof niemand me begrijpen kan, soms wil ik gewoon weer mama's kind zijn, onbezorgd en iemand bij je hebbend die altijd een passend advies had in elke situatie. Iemand die me altijd doorzag als ik zei dat alles goed was als dit eigenlijk niet zo was, bij wie ik altijd terecht kon ongeacht met wat. Ik heb zoveel vragen, wil mama nog zoveel vragen. Mama was degene aan wie ik alles kon vragen en vertellen en dat mis ik ontzettend.
Nog steeds kan ik de telefoon pakken om haar te bellen om me vervolgens al bijna bellend te realiseren dat dat niet meer kan. Mama en ik botsten soms hard, maar we waren ook zo ontzettend close. Ik mis het om gewoon te kunnen vragen: "mama ik moet ff naar de stad, ga je mee?" "Mama, hoe moest ik dit en dat ook weer koken/bakken of naaien of knutselen of een wond behandelen etc.etc.etc" Ik mis het om gewoon alles te kunnen delen, om mijn zorgen over wat dan ook te kunnen uiten, ik mis haar positiviteit, haar relativeringsvermogen, haar overweldigende kracht die ze uitstraalde, haar onvoorwaardelijke liefde...
Alles om je heen gaat 'gewoon' verder en het lijkt soms wel alsof je je beter 'moet' voelen van je omgeving want het is nu toch al meer dan een half jaar geleden etc.. Geloof me, het voelt echt als de dag van gisteren... En die eerste tijd is echt als een waas aan me voorbij gegaan en het is net alsof het nu juist steeds harder aankomt in plaats van minder wordt...
Ik ben ontzettend dankbaar voor alles wat mama me geleerd en gegeven heeft, ik had haar alleen zo graag nog veel langer hier bij ons gehad...
Hoe doe je dat, 'gewoon' weer verder leven zonder je moeder? Ik heb het antwoord nog niet...
Forever in my heart!
